Filtr do akwarium - filtr zewnętrzny, filtr akwariowy

Filtr do akwarium

Filtr do akwarium jest jednym z tych urządzeń, bez których zbiornik nie będzie funkcjonować poprawnie. Filtr do akwarium ma za zadanie oczyszczać wodę z gromadzących się na dnie osadów – produktów przemiany materii, gnijących fragmentów roślin, resztek pożywienia i wszelkiego rodzaju brudu. Filtr do akwarium służy przy tym do „zarządzania” składem i właściwościami chemicznymi wody, takimi jak stężenie fosforanów i azotanów, czy poziom pH. Przepuszczenie wody przez filtr akwariowy ma więc zastępować procesy, które zachodzą w środowisku wodnym w naturalnych zbiornikach, takich jak jeziora czy stawy. Ma to niebagatelne znaczenie dla jakości życia bytujących w akwarium organizmów.

Zobacz: Filtry i pompy do akwarium

Jaki filtr do akwarium?

Jaki filtr do akwarium wybrać? Wiele zależy od okoliczności – inne filtry do akwarium są polecane na etapie jego zakładania, inne w ciągu późniejszej eksploatacji. Istotne jest też rozmieszczenie – filtr do akwarium może zostać umieszczony zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz zbiornika. 

Ze względu na sposób filtracji, wyróżnia się:

• filtr do akwarium mechaniczny,
• filtr do akwarium biologiczny,
• filtr do akwarium chemiczny.

Ze względu na umiejscowienie względem zbiornika, wyróżniamy natomiast:

• filtr zewnętrzny do akwarium,
• filtr wewnętrzny do akwarium.

Zobacz: Środki do uzdatniania wody w akwarium

Filtr zewnętrzny – filtr kubełkowy do akwarium

Filtr zewnętrzny umieszczany jest poza głównym zbiornikiem akwarium. To duża oszczędność powierzchni w samym akwarium, z drugiej jednak strony filtr zewnętrzny w naturalny sposób wymaga wygospodarowania dodatkowej wolnej przestrzeni na zewnątrz. 

Wyróżniamy dwa typy filtrów zewnętrznych. Pierwszy to tak zwany filtr akwariowy kubełkowy lub kanistrowy. Mało estetyczną konstrukcję umieszczamy pod akwarium i chowamy za drzwiami specjalnej szafki, na której ustawiony zostaje zbiornik. Filtr kubełkowy do akwarium może oczyszczać wodę na różne sposoby, zarówno mechanicznie, jak i biologicznie. 

Przeczytaj: Akwarium roślinne

Alternatywą dla filtrów kubełkowych są filtry kaskadowe, zawieszane na górnej krawędzi akwarium w taki sposób, że filtr znajduje się na zewnątrz, wewnątrz zaś umieszczony jest jedynie jego wlot. Tego typu filtr akwariowy można jednak stosować wyłącznie w zbiornikach bez górnej pokrywy. 

Filtr zewnętrzny do akwarium uchodzi za rozwiązanie bardzo skuteczne, niestety – stosunkowo drogie. Ceny większości modeli kształtują się w przedziale od 150 do 400 złotych, na rynku dostępne są też bardzo zaawansowane urządzenia kosztujące nawet ok. 1500 zł. 

Zobacz: Podstawy i szafki pod akwarium

Filtr wewnętrzny do akwarium

Filtr wewnętrzny do akwarium charakteryzować się będzie nieco niższą skutecznością, ale też bardziej przystępną ceną (w granicach kilkudziesięciu złotych). Filtr wewnętrzny do akwarium, jak sama nazwa wskazuje, umieszczamy w zbiorniku. Rozwiązanie to nie wymusza tworzenia skomplikowanych konstrukcji na zewnątrz, dzięki czemu nasze akwarium będziemy mogli ustawić w dowolnym miejscu. Niestety, umieszczenie filtra akwariowego wewnątrz zabiera dużo miejsca w samym zbiorniku. 

Filtr wewnętrzny do akwarium jest urządzeniem przeznaczonym głównie do filtracji mechanicznej. Istotnym minusem jest brak możliwości podłączenia innych urządzeń filtracyjnych. Pamiętać też należy, że filtr wewnętrzny wymaga częstego czyszczenia. 

Zobacz: Akwaria

Filtr do akwarium mechaniczny

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, ze względu na sposób filtracji, wyróżniamy 3 główne typy filtrów akwariowych. Pierwszym z nich jest filtr mechaniczny. Niezależnie od tego, czy jest to filtr zewnętrzny czy wewnętrzny, naczelna zasada jego działania jest taka sama. Tego typu filtr do akwarium wyposażony jest w specjalną gąbkę, która w sposób czysto mechaniczny zatrzymuje cząstki stałe znajdujące się w wodzie. Najprostszy mechaniczny filtr akwariowy nie wpływa na stan chemiczny wody, a więc nie poprawia jej składu. Chyba że zastosujemy filtr z dodatkowymi chemicznymi środkami uzdatniającymi, takimi jak węgiel brunatny czy stabilizatory pH. Pozwolą one wpływać odczyn wody czy stężenie substancji chemicznych takich jak fosforany oraz związki azotu.  

Zobacz: Oświetlenie do akwarium

Biologiczny filtr do akwarium 

Zupełnie innym rozwiązaniem jest biologiczny filtr do akwarium. Tego typu filtr akwariowy bazuje na naturalnej zdolności wybranych szczepów bakterii beztlenowych do rozkładu szkodliwych związków azotowych. Należy wiedzieć, że w wyniku wydalania przez ryby mocznika oraz białek, w akwarium pojawia się amoniak (NH3). Następnie, wskutek reakcji z wodą powstają niezwykle szkodliwe jony amonowe (NH4+). Dzięki bakteriom beztlenowym mogą one jednak zostać sprowadzone do postaci kilkaset razy mniej toksycznych jonów azotanowych (azotanów), a następnie – azotu cząsteczkowego, który w formie gazu ulatnia się samoistnie z akwarium.  

Przeczytaj też: Akwarium morskie

Mimo niewątpliwych zalet biologicznych filtrów akwariowych należy pamiętać o ich wadach i ograniczeniach. Jedną z podstawowych są trudności z czyszczeniem. Chlor zawarty w wodzie kranowej może destrukcyjnie wpływać na bakterie, obniżając skuteczność ich działania

Zobacz: Specjalistyczny pokarm dla ryb

Chemiczny filtr akwariowy

Część filtrów akwariowych oczyszcza i wpływa na skład wody za pomocą substancji chemicznych, wiążąc lub zatrzymując przeróżne związki i zmniejszając ich stężenie w zbiorniku. Chemiczny filtr do akwarium zazwyczaj wypełniony jest aktywnym węglem bądź jonitami (np. uwodnionymi krzemianami). Trzeba przy tym pamiętać, że węgiel zatrzymuje tak wiele substancji, że jego „ofiarą” padają nie tylko te niepożądane, ale również pożyteczne. 

Chemiczne filtry akwariowe często stosuje się na końcu procesu oczyszczania zbiornika, bądź też na wstępnym etapie zakładania akwarium, w sytuacji gdy nie wykształciły się w nim jeszcze bakterie zdolne wpływać na skład wody. 

Zobacz: Uniwersalny pokarm dla ryb

 fot. 123RF