Żywienie psów lekkostrawnymi karmami

Schorzenia przewodu pokarmowego to jedne z najczęstszych problemów, z jakimi borykają się opiekunowie psów oraz główne powody wizyt u lekarza weterynarii. Zaburzenia w funkcjonowaniu układu trawiennego mają zróżnicowane przyczyny. Wywołane mogą być przez zmiany morfologiczne, funkcjonalne różnych odcinków, czy narządów w obrębie przewodu pokarmowego. Zmiany mogą być charakterystyczne dla danej rasy, czy też związane z upływem lat, czyli starzeniem się organizmu.

Badania pomagające określić przyczynę problemów żołądkowych

Wśród badań wyróżniamy badania laboratoryjne oraz obrazowanie diagnostyczne: badanie RTG i USG. Jedną z najlepszych i podstawową metodą badania przewodu pokarmowego jest endoskopia. Jest to szybka, mało inwazyjna i obarczona małym ryzykiem metoda. Bywa stosowana podczas interwencji terapeutycznych np. usuwania ciał obcych czy rozszerzanie zwężonego przełyku. Dodatkowo przy wykonywaniu endoskopii istnieje możliwość uzupełnienia jej biopsją i diagnostyka histopatologiczna. Podobnie jak człowiek, tak nasi mali przyjaciele zapadają na różne choroby, zmagają się z ich objawami, uciążliwościami, a co najważniejsze oczekują od nas pomocy. Zwierzę nie ma możliwości powiedzieć, że odczuwa ból, czy czuje dyskomfort. Wprawne i troskliwe oko opiekuna zauważy brak apetytu, niechęć do spacerów, apatię i posmutnienie. Mowa ciała zwierzęcia informuje, że coś doskwiera ulubieńcowi. Schorzenia przewodu pokarmowego dotykają psów w każdy wieku – rzadziej u młodych czworonogów, Większość chorób notowanych jest u psów dorosłych i dojrzałych seniorów.

Choroby układu pokarmowego

Choroby przewodu pokarmowego – to zakłócenia w prawidłowym trawieniu, wchłanianiu oraz wydalaniu pokarmu. Początek procesów ma miejsce w jamie ustnej. Przyczyną są stany zapalne przyzębia oraz zła kondycja uzębienia. Na skutek złej jakości pokarmu, nietolerancji pokarmowej, zbyt tłustego pożywienia oraz gwałtownej zmiany diety, dochodzi do niekorzystnych dla zdrowia objawów. Wśród nich wyróżnia się biegunkę, wymioty, zaparcia, brak apetytu, anemię oraz zmniejszoną aktywność ruchową. Objawy chorobowe w postaci wymiotów i biegunki nie powinny być bagatelizowane przez opiekunów psów. Ich konsekwencją jest szybko postępujący proces odwodnienia organizmu, utrata elektrolitów, spadek poziomu glukozy we krwi. Kilkudniowe objawy gastryczne mogą doprowadzić do ryzyka dla zdrowia i życia zwierzęcia. Leczenie na własną rękę przez właścicieli może pogorszyć stan zdrowia czworonoga, dlatego najlepiej udać się po pomoc do lekarza weterynarii. Nadwrażliwość (alergia) pokarmowa – są to niekorzystne reakcje organizmu na zjadany pokarm. Do objawów zaliczamy zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego oraz okrywy włosowej i skóry. Wśród czynników wpływających na zwiększenie ryzyka wystąpienia choroby jest nieodpowiedni pokarm np. słodycze, produkty mleczne, produkty zawierające gluten np. pieczywo, wędliny. Do zapadania na alergię predysponuje również rasa psa np. seter irlandzki, który wykazuje objawy wrodzonej nietolerancji glutenu. Z objawów nadwrażliwości najczęściej spotyka się świąd, zaczerwienienie skóry całego ciała, przewlekłe stany zapalne uszu, objawy ze strony układu oddechowego – kaszel i kichanie. Objawy nietolerancji pokarmowej w obrębie układu pokarmowego to: biegunki, wymioty oraz wzdęcia. W przypadku takich dolegliwości niezbędne jest prawidłowe podejście dietetyczne. Żywienie karmą bezglutenową, o stosunkowo wysokiej strawności, zalecaną dla psów z wrażliwym układem pokarmowym jest karma Josera SensiPlus. Obecne w karmie hydrolizowane białko drobiowe i delikatne mięso kacze będzie odpowiednim wyborem dla psów z problemami gastrycznymi. Wykorzystana może być również dla psów z nadwagą czy otyłością, kiedy pupil wymaga ścisłej kontroli ilości dostarczanych kalorii. Zawartość kwasów Omega 3 i Omega 6, witaminy E i selenu jako przeciwutleniaczy, biotyny, cynku i miedzi to gwarancja odpowiednio zbilansowanej karmy. Granulki Josera SeniPlus są w kształcie specjalnego grzebyka, aby zmusić psa do rozgryzania karmy. Odpowiednio rozdrobiony pokarm jest łatwiej trawiony i przyczynia się do lepszej przyswajalności. Nietolerancja glutenu – gluten to czynnik wywołujący reakcję alergiczną o charakterze autoimmunologicznym. Podczas kontaktu z błoną śluzową jelita następuje niszczenie kosmków jelitowych, co w konsekwencji prowadzi do rozluźnionego stolca, zaparć, nieprzyjemnie pachnących odchodów, bólu brzucha, wzdęć, utraty wagi, apatii, osowienia, niechęci do ruchu i zabawy. Żywienie karmą gotową, mokrą przeznaczoną dla psów, która pozbawioną glutenu, zawierającą łatwo przyswajalne białko pochodzenia zwierzęcego oraz niezawierającą zbożowych wypełniaczy nie doprowadzi do takich nieprawidłowości. Choroby dziąseł i zębów – choroby przyzębia i zębów to najczęściej występujące schorzenie wśród psów. Rozwój rozpoczyna się od pojawienia czerwonych, spuchniętych dziąseł, skłonnych do krwawień, niewielkiej ilości kamienia nazębnego i wyczuwalnego nieprzyjemnego zapachu z pyska. Zapalenie dziąseł to choroba stale postępująca. Jeżeli od młodości wśród zabiegów higienicznych nie znajdzie się profilaktyka stomatologiczna, to szybko pojawi się na zębach płytka nazębna, która ulega mineralizacji i przekształca się w kamień nazębny. Regularne mycie zębów przy pomocy szczoteczki i pasty przeznaczonej dla psów czy stosowanie tzw. gryzaków będzie powstrzymywać proces odkładania się płytki nazębnej oraz kamienia. Karmienie suchą karmą, o odpowiednio dobranej wielkości granulek również zapobiega powstawaniu kamienia nazębnego. Przy rozgryzaniu karmy następuje mechaniczne oczyszczanie zębów. Cukrzyca – cukrzyca to przewlekła choroba, której istotą jest brak możliwości prawidłowego wykorzystania cukru przez organizm i odpowiedniej regulacji jego stężenia we krwi. Zaburzony metabolizm glukozy wywołany jest niedostateczną ilością wytwarzanej przez trzustkę insuliny lub zupełnym brakiem tego hormonu. Niestety nie ma skutecznego lekarstwa na cukrzycę, a leczenie polega na zmianie diety, odchudzeniu zwierzęcia, podawaniu leków na obniżenie cukru lub stosowaniu insuliny. Otyłość – otrzymywany przez psa pokarm w niekontrolowanej, zbyt dużej ilości powoduje nadmierny wzrost ciężaru ciała. To prowadzi do problemów z poruszaniem się, pogłębia zaburzenia kostno-stawowe, wywołuje schorzenia układu krążenia i oddychania oraz cukrzycę. Istotą otyłości jest dostarczenie organizmowi większej ilości energii, niż jest potrzebne do codziennej aktywności i potrzeb życiowych. Nadmiar ten gromadzi się w postaci tkanki tłuszczowej. Wśród objawów, którym towarzyszy nadmierna waga spotyka się trudności w poruszaniu się psa, spowolnione ruchy, krótki oddech, dłuższy sen oraz niewyczuwalne na klatce piersiowej żebra. Takie objawy to wyraźny sygnał, iż pies ma nadwagę. Dla rozwoju otyłości i nadwagi sprzyja wiek psa, im starszy tym jego aktywność jest mniejsza, a dostarczone w nadmiarze kalorie nie są wykorzystywane. Zapotrzebowanie kaloryczne zwierząt – od czego zależy? Pies jako istota cudzożywna pobiera substancje odżywcze w postaci pokarmu i wykorzystuje je jako źródło energii, materiał służący do budowy i odbudowy tkanek oraz do wszelkich innych czynności fizjologicznych zachodzących w żywym organizmie. Odpowiednio zbilansowany pokarm to dawka codziennie dostarczanych składników pokarmowych, która w pełni zabezpieczy fizjologiczne potrzeby psa. Potrzeby te warunkowane są aktualnym wiekiem, rasą, rodzajem okrywy włosowej, trybem życia, wykonywanymi zadaniami czy aktualnym stanem zdrowia zwierzęcia. Inne zapotrzebowanie na składniki odżywcze wykazują szczenięta a inne psy dorosłe oraz dojrzali seniorzy. Kiedy w pokarmie dla psa znajdują się wszystkie składniki pokarmowe w odpowiedniej ilości i stosunku możemy powiedzieć, że określona karma jest w pełni zbilansowana dla określonego wieku i odpowiada zapotrzebowaniu zdrowotnemu i fizjologicznemu organizmu.

Karmy lekkostrawne

Bywają sytuacje, kiedy pies ma zdiagnozowaną przez lekarza alergią np. pokarmową. W takiej sytuacji powinien być żywiony karmą pozbawioną czynnika – alergenu wywołującego niepożądane objawy chorobowe. Opiekun powinien być świadomy, iż podanie nawet niewielkiej ilości nieodpowiedniego pokarmu wywoła reakcję uczuleniową i w konsekwencji mogą pojawić się objawy z przewodu pokarmowego np. wymioty, biegunki czy wzdęcia, objawy dermatologiczne np. świąd, wysypki, utrata okrywy włosowej, wylizywanie przestrzeni międzypalcowych czy zapalenie kanałów słuchowych oraz inne, charakterystyczne objawy dla danego osobnika. W takiej sytuacji podawanie karm lekkostrawnych, hipoalergicznych i monobiałkowych oraz pozbawionych glutenu powinno pomóc w dobraniu odpowiedniej diety. Dodatkowo umiarkowana ilość energii nie będzie skutkowała ryzykiem wzrostu wagi i nie doprowadzi do otyłości. Warunkiem, jest odpowiednio dobrana dzienna porcja karmy do aktualnej wagi psa. Produkty Josery Lamm&Rice czy Lachs&Kartoffel idealnie nadają się dla psów z omawianą nietolerancją pokarmową i/lub chęcią redukcji masy ciała. Dodatki w postaci kwasów tłuszczowych Omega 3 i Omega 6 wraz z biotyną oraz wymiataczami wolnych rodników: witaminą E i selenem, wpływają na zdrowie skóry, sierści i wspomaga naturalną odporność organizmu. Odpowiednio dobrana karma odbudowuje prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, stan okrywy włosowej i skóry poprawia się, a zwierzę cieszy się zdrowiem. Dla kontynuowania tego stanu zalecanym jest kontynuowanie podawanej karmy oraz odstawienie w pełni wszelkich innych karm, przysmaków, czy tak bardzo szkodliwego pokarmu ze stołu. Błędem jest także przekarmianie, czyli dostarczanie zbyt kalorycznego pokarmu, którego zwierzę nie jest w stanie wykorzystać do codziennych swoich czynności. Żywienie karmą niedostosowaną do wieku zwierzęcia, do aktualnych potrzeb fizjologicznych, np. żywienie karmami typu active psów o małej i normalnej aktywności fizycznej, żywienie karmami przeznaczonym dla szczeniąt/kociąt dorosłych psów, niekontrolowana ilość podawanych przysmaków czy łączenie swobodnie karmy mokrej z suchą prowadzi do rozwoju nadwagi i otyłości. Kiedy doszło do przekarmienia i rozwoju nadwagi, świadomy konsekwencji dla zdrowia psa właściciel powinien podjąć walkę o obniżenie masy ciała zwierzęcia. Do tego celu wykorzystuje się karmy wspomagające redukcję masy ciała. Josera Light&Vital to karma dla psów wykazujących tendencję do przybierania na masie, oraz tych, które powinny schudnąć. Obniżona zawartość tłuszczu, zwiększona zawartość włókna pokarmowego, dodatek L-karnityny to elementy wspomagające redukcję masy ciała. Obecność suszonego mięsa nowozelandzkich małż wspomaga przeciążony układ kostno-stawowy zabezpieczając chrząstkę stawową i stymulując do produkcji mazi stawowej. Zawarta w karmie tauryna dodatkowo wspomaga układ krążenia. Produkty przygotowane przez specjalistów i kierowane dla psów z delikatnym przewodem pokarmowym to karmy, które mają ułatwiać trawienie. Zawierają sprawdzone klinicznie przeciwutleniacze, wysoko strawne białko i włókno. Polecane są w sytuacjach, gdy opiekunowie obserwują u swoich pupili niepożądane objawy ze strony układu pokarmowego np. luźne stolce, sporadyczne wymioty, wzdęcia. Psy z tendencjami do objawów ze strony przewodu pokarmowego powinny otrzymywać kilka mniejszych posiłków podczas dnia. Białko i węglowodany zawarte w karmach Josera są najwyższej jakości i zapewniają wysoką strawność i wchłanianie. Zwiększony poziom włókna pokarmowego powoduje wzrost objętości treści pokarmowej, co z kolei ogranicza uczucie głodu. Dodane przeciwutleniacze neutralizują wolne rodniki. Obniżona zawartość tłuszczu pomaga uniknąć przyrostu masy ciała, a dodatek L-karnityny wspomaga przekształcanie tkanki tłuszczowej w energię. Obecne niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe wspomagają zdrowie skóry i sierści. Prawidłowe żywienie psów z objawami chorobowymi ze strony przewodu pokarmowego to odpowiedzialna decyzja. Dobrze dobrany pokarm, to dopełnienie leczenia - jeśli dane schorzenie wymaga postępowania farmakologicznego. W przypadku kiedy zaburzenia pracy układu trawiennego nie wymagają pomocy lekarsko-weterynaryjnej pomocna jest prawidłowo dobrana karma, przeznaczona dla czworonogów z delikatnym układem pokarmowym.

Piotr Jaworzyński, lek.wet. Opracowano na podstawie:
Jorg M. Steiner, Small Animal Gastroenterelogy, Galaktyka,
Debora Guidi, Żywienie i dietetyka psów i kotów, Edra
M. Ceregrzyn, R. Lechowski, B. Barszczewska, Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii, Elsevier Urban&Partner
A.T.B. Edney, Żywienie psów i kotów, Waltham
Thomas David, Brigitte R. Winkler, Poradnik dla posiadaczy psów, Delta